20 درصد از کل برق جهان از طریق انرژی نیروگاه برق آبی تأمین می‌شود.
در حال حاضر حدود 20 درصد از کل برق جهان از طریق انرژی نیروگاه برق آبی تأمین می‌شود.
ظرفیت ایجاد شده انرژی برق‌آبی در جهان از 695.8 گیگاوات در سال 2001 به 888.8 گیگاوات در سال 2009 افزایش یافته است.
این میزان افزایش نشان می‌دهد که نرخ رشد ترکیبی سالانه انرژی برق‌آبی در بین این سال‌ها به میزان 1.3 درصد بوده است. از آنجا که نیروی برق‌آبی به بلوغ فناوری در حوزه انرژی رسیده است در حال حاضر ما شاهد سرعت رشدی آرام‌تر نسبت به سالهای گذشته در این صنعت هستیم.
تاریخچه استفاده از انرژی آب
بشر از صدها سال پیش تا به امروز از نیروی آب استفاده می‌کرده است. در طول تاریخ علم و تکنولوژی، توان آب به طور شگفت انگیزی همواره مورد استفاده بوده است.
در قرون وسطی و تا قرن 19 این انرژی اصلی‌ترین منبع توليد توان برای آسیاب‌های گندم بوده است. در قرن 19، چرخهای آبی جای خود را به موتورهای بخار دادند. اما توان آب امروزه هنوز نقش مهمی در تولید الکتریسیته در اکثر کشورها ایفا می کند.
می توان به طور خلاصه تاریخچه انرژی آبی را این گونه بیان کرد:
2000 سال پیش: استفاده یونانی‌ها از چرخهای آبی به منظور تبدیل گندم به آرد
سالهای 1800: دانشمندان انگلیسی، ویلیام نیکلسون و آنتونی کارلیسل، دریافتند که با اعمال جریان برق به آب، هیدروژن و اکسیژن تولید می‌شود که این کار بعدها به عنوان الکترولیز شناخته شد.
سال 1882: اولین نیروگاه آبی در آمریکا شروع به کار کرد و انرژي برق حاصل از آن براي روشنايي خيابان‌هاي شهر كوچكي كافي بود.
امروزه: حدود 20% از الکتریسیته دنیا از طریق توان آبی تولید می شود و حدود 150 کشور پتانسیل استفاده از آن را دارا می‌باشند.
برق آبی بزرگترین منبع تجدید پذیر تولید برق است
انرژی برق‌آبی یا هیدروالکتریک چیست؟
انرژی آب انرژی‌ای است که از نیروی آبهای جاری به دست می‌آید. از آنجایی که بخش زیادی از انرژی حاصل از نیروی آب برای تولید الکتریسیته مصرف می‌شود، به نیروی برق – آبی ( هیدروالکتریک ) نیز معروف است. هیدرو به معنی آب است، بدین ترتیب هیدروالکتریک یعنی تولید برق از طریق انرژی آب.
آب منبعی تجدید پذیر برای تامین انرژی است و در طبیعت چرخهای مستمر را طی می‌کند. در این چرخه آب بر اثر تابش خورشید تبخیر شده و سپس بر اثر تقطیر به شکل بارش به رودخانه ها و دریا ها باز می‌گردد.
استفاده از نیروی آبهای جاری که یکی از قدیمی‌ترین سرچشمه‌های انرژی تجدیدپذیر است، از گذشته‌های بسیار دور و در گستره‌ی زیادی کاربرد داشته است و نیروگاههای برق آبی بیش از صد سال پیش به کار افتاده‌اند .
مقدار برق به دست آمده به مقدار و ارتفاعی که آب سقوط می‌کند تا به توربین برسد، بستگی دارد. برای این منظور اقدام به ساختن سدهای مخزنی می‌کنند تا آب ذخیره شده در پشت آن برای تولید برق و کشاورزی و احیاناً آب شهری استفاده شود.
با این‌که سوخت‌های فسیلی تسلط گسترده‌ای بر تولیدات برق سراسر جهان داشته‌اند اما حدود 60 کشور جهان بیش از نیمی از نیازهای برق خود را با استفاده از نیروی برق‌آبی برآورده می‌کنند.
این فناوری به دلایل زیادی از محبوب‌ترین منابع تجدیدپذیر تولید برق به شمار می‌آید. از این دلایل می‌توان به قدرت این صنعت به مدیریت آنی تقاضای (در حال نوسان) برق، مدیریت آب و کنترل سیلاب‌ها اشاره کرد.
در کشورهای آسیایی و آفریقایی ظرفیت انرژی هیدروالکتریک از همه جا بیشتر است، ولی متاسفانه کمتر از جاهای دیگر مورد بهره‌برداری قرار گرفته است به طور کلی کشورهای صنعتی جهان حدود 2 درصد و کشورهای درحال توسعه حدود یک درصد از برق آبی جهان را تولید می‌کنند. با این همه تا کنون تنها از 18 درصد پتانسیل قابل بهره‌برداری برق آبی جهان استفاده شده است.
پیش‌بینی می‌شود در دو دهه اول قرن بیست و یکم میزان رشد تولید الکتریسیته از منابع آبی 25 درصد در سال باشد. با این وصف انرژی برق‌آبی همچنان بزرگترین منبع انرژی تجدیدپذیر باقی خواهد ماند و تنها عوامل اقتصادی و زیست محیطی می‌توانند پتانسیل واقعی این منبع را محدود کنند.
مزایای انرژی آبی
– در نیروگاههای آبی، کل آب مجدداً به منبع اصلی بر می‌گردد و در فرآیند، مصرف آب وجود ندارد.
– جریان الکتریسیته در این نیروگاهها به صورت نامحدود 24 ساعت و 7 روز هفته بدون توقف تولید می‌گردد چرا که ماهیت آب مورد استفاده همواره ثابت است و خشک نمی‌شود.
– آب به عنوان یکی از منابع پاک انرژی محسوب می‌شود.
– نیروگاههای آبی، منحصراً در تبدیل انرژی هیچگونه آلودگی و یا محصولات جانبی تولید نمی‌کنند.
– نیروگاه آبی یک منبع تولید توان مکمل برای سایر منابع انرژی تجدیدپذیر جهت تولید توان می‌باشد. توان تولیدی این نیروگاهها همواره مقداری ثابت است و در صورت عدم نیاز به برق، دریچه‌های سد قابلیت بسته شدن را دارند. در این حالت آب پشت سد ذخیره می‌شود و در هنگام اوج مصرف و نیاز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
